12 Eylül davasının 2. duruşması Ankara Adliyesi'nde görülüyor. En kanlı darbenin mimarları Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya GATA'da saklanmaya devam ederken, darbe karşıtları mahkeme önünde hesap soruyor. Oğlu darbeciler tarafından katledilen 105 yaşındaki Berfo Ana, duruşmaya katılmak için adliyeye geldiğin sloganlarla karşılandı.
İlk duruşmaya göre daha az sayıda darbe karşıtı mahkeme önünde protestoya başladı.
Evren Yetmez İnisiyatifi, 12 Eylül Yargılansın Platformu, DSİP, BDP, EDP ve ESP üyeleri darbenin tüm sorumlularının yargılanmasını isteyen sloganlar atıyor.
Ses aracından darbecileri teşhir eden konuşmalar yapılıyor. BDP ve EDP temsilcilerinin ardından DSİP Eşsözcüsü Şenol Karakaş da bir konuşma yaptı.
Karakaş şunları söyledi:
"Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya'nın yargılanması yetmez. 12 Eylül darbesinin tüm sorumluları yargılanmalıdır. Bu yargılama 17 bin faili meçhul cinayetin sorumlularının, Hrant Dink için 'öldür' emri verenlerin açığa çıkartılması ve hesap sorulmasının önünü açacaktır. Yıllardır darbecilerin yargılanması için mücadele ediyoruz. 12 Eylül referandumunda darbecilere dokunulmazlık sağlayan geçici 15. maddeyi çöpe gönderdik. Ergenekon çetesi dağıtılsın diye onlarca yürüyüş düzenledik. Tüm darbe ve darbe girişimlerinin sorumluları yargılanana, Ergenekon çetesi dağıtılana kadar mücadeleye devam! Evren ve Şahinkaya derhal tutuklanmalıdır. Onların yeri, İlker Başbuğ'ların, Çevik Bir'lerin yanıdır."
Berfo ana: Kenan Evren'in peşini bırakmayacağım
Bu duruşmada da müdahillik talepleri dinlenmeye devam edildi. Terzi Fikri'nin (Fikri Sönmez) oğlu Naci Sönmez söz alarak "Yaşadıklarımız ortada, tanıklar var. Babamın selası bile yarıda kesildi, cenazesi kuşatıldı. Müdahil olmak istiyorum" dedi. Kardeşi Diyarbakır Cezaevi'nde ölen İpek Gür ise "Esat Oktay Yıldıran'ın kemikleri bile yargılansa az gelir" dedi.
Yıllardır oğlunu arayan Cumartesi annesi 105 yaşındaki Berfo ana ise yaptığı konuşmayla tüm salonu gözyaşına boğdu.
Berfo ana, bir kez daha GATA'ya sığınarak duruşmaya gelmeyen 12 Eylül diktatörü Kenan Evren için "Ben nasıl geldiysem Kenan Evren de gelsin. Onun peşini bırakmayacağım" dedi.
12 Eylül döneminde idam edilen Veysel Güney, Erdal Eren ve Ramazan Yukarıgöz ile öldürülen Cavit Orhan Tütengil'in aileleri ve avukatları da müdahillik dilekçelerini mahkemeye sundu.
Duruşmada, müdahilik talebinde bulunan ve 3 çocuğunu 12 Eylül işkencelerinde kaybeden Sakine Arat ise hala cezaevlerinde işkencelerin devam ettiğini söyleyerek, "Devlet ne zaman bu işkenceleri bırakacak? Ne zaman anaların gözyaşları dinecek?" diye sordu.
"Kenan Evren'i de buraya getirsinler"
1993'te kaçırılan katledilen Ferhat Tepe'nin annesi de adliye önünde bir konuşma yaparak, "yıllardır çocuklarımızı öldürüyorlar. Ancak hiç kimse ceza almadı. Tansu Çiller Mehmet Ağar, Doğan Güreş, bunlar bizim katillerimiz, bunların da yargılanması gerekiyor" diye konuştu. Köylerinin yakıldığını, binlerce faili meçhul cinayetin olduğunu hatırlatan Anne Tepe, bunların hiçbirisinin sorumlusunun açığa çıkarılmadığını söyledi.
Kenan Evren'in elinde yüzlerce insanın kanının olduğunu belirten Anne Tepe, "Biz buradayız, adalet istiyoruz.. Kenan Evren'i de buraya getirsinler" dedi.
12 Eylül askeri darbesi döneminde katledilen Ramazan Yukarıgöz'ün annesi Aysel Yukarıgöz de çocuğunun yaptıklarına sahip çıktığını ifade etti. Aysel Yukarıgöz Kenan Evren'in mutlaka yargılanması gerektiğini belirterek, "Allah Evren'e uzun ömür versin, versin ki bizim çektiğimiz acıları o da çeksin" dedi. İsmail Uyar da cezaevinde işkencenin her türlüsünü gördüğünü cezaevinden kaçtıktan sonra ise babasına işkence yapıldığını anlattı. Uyar, "Babamın ne suçu vardı. Oğlunu getirmezsen 'karını buraya getirir zina ederiz' dediler. Babam bunlara dayanamayarak kendini camii minaresinden attı" dedi.
Müdahillik başvurusunda bulunanlar arasında Mersin milletvekili Ertuğrul Kürkçü ve İstanbul eski milletvekili Ufuk Uras da bulunuyor.
Mahkeme heyeti, duruşmanın başında gelen evraklara ilişkin bilgi verdi. Mahkeme heyeti başkanı, 12 Eylül döneminde işkence gördükleri gerekçesiyle başvuru yapan 122 kişinin dilekçesinin, 12 Eylül döneminde yapılan işkencelerle ilgili soruşturmayı yürüten Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'na gönderildiğini bildirdi.
Mahkeme heyeti, Genelkurmay Başkanlığı Sıkıyönetim Koordinasyon toplantıları bant kayıtlarına ilişkin İstanbul Adli Tıp Kurumu'ndan gelen yanıtı da okudu.
MİT darbeyi haber vermemiş!
Cumhurbaşkanlığı ve Başbakanlık'ın, "12 Eylül öncesinde MİT tarafından darbe yapılacağına dair bir uyarı olup olmadığı" sorusuna verdiği yanıtta, "Arşivlerimizde darbenin yapılacağı konusunda MİT'ten gelen herhangi bir bilgi yoktur" dendi.
Ara kararlar
Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesi duruşmanın ardından ara kararlarını açıkladı.
Mahkeme, 12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra "TBMM kararı olmaksızın" idam edilenlerden Erdal Eren, Serdar Soyergin, Necati Vardar, Veysel Güney, Ramazan Yukarıgöz, Mustafa Özenç, Cengiz Baktemur, Ömer Yazgan ve Halil Esendağ'ın yakınlarının müdahillik talebini kabul etti.
1402 sayılı kanunun mağdurları Baskın Oran, Halil Demirer, Mehmet Özer, Muazzez Özer, Arif Işık, Kemal Yayla ve Kenan Dilberoğlu ile dönemin MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş'in oğlu Ahmet Kutalmış Türkeş'in, darbe sonrasında işkencede ölen Erdem Şenocak, Ali Sarıbal, Zeynel Abidin Ceylan, Satılmış Şahindokuyucu, Hasan Asker Özmen ve Abdullah Gülbudak'ın yakınlarının müdahillik talebi de kabul edildi.
TÖB-DER, Ülkü Ocakları, Çağdaş Hukukçular Derneği, Diyarbakır, Muğla, Mersin baro başkanlıkları da müdahilliği Kabul edilen kurumlar arasında.
Mal varlıkları araştırılacak
Mahkeme Tahsin Şahinkaya ve Kenan Evren'in eş ve çocuklarının mal varlıklarının araştırılmasına da karar verdi.
Ara kararların açıklanmasının ardından duruşma 29 Haziran'a ertelendi.
